Διατροφή

Ζούμε για να τρώμε ή τρώμε για να ζούμε;

Στην περίπτωση των οροθετικών ατόμων η απάντηση είναι πλέον αυτονόητη. Τρώμε για να ζούμε, γιατί αποδεδειγμένα η σωστή διατροφή είναι ένα ισχυρό εργαλείο για μια επιτυχημένη αντιμετώπιση της νόσου HIV. Ιατρικές έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η απώλεια βάρους σε συνδυασμό με την απώλεια μυϊκού ιστού, συχνά οδηγεί σε υποσιτισμό με αποτέλεσμα την εκδήλωση του AIDS. Ο υποσιτισμός έχει επίσης επιβεβαιωθεί ότι είναι ένας σημαντικός παράγοντας της εξέλιξης της νόσου HIV. Τα φάρμακα, οι τροφές με υψηλή θρεπτική αξία και τα συμπληρώματα διατροφής δρουν μαζί στην καταπολέμηση της ανοσοποιητικής ανεπάρκειας που οφείλεται στον ιό HIV. Επίσης οι κατάλληλες διατροφικές αλλαγές μπορούν να περιορίσουν σημαντικά τις παρενέργειες των αντιρετροϊκών φαρμάκων (όπως η λιποδυστροφία, ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές παθήσεις) και την εμφάνιση συμπτωμάτων ευκαιριακής λοίμωξης. Ακόμα και για εκείνους όπου η συνδυασμένη θεραπεία απέτυχε, η υγιεινή διατροφή είναι ο πιο κατάλληλος τρόπος αντιμετώπισης της νόσου HIV.

Οι παρακάτω διατροφικές συμβουλές έχουν σκοπό την ενίσχυση της καλής υγείας και τη διατήρηση της φόρμας μας. Παρόλα αυτά η κατάσταση της υγείας του κάθε ατόμου δημιουργεί την ανάγκη μιας ειδικής αντιμετώπισης που μπορεί να διαφέρει αρκετά από τις παρακάτω οδηγίες. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν αυτές οι οδηγίες ταιριάζουν σε εσάς.

Ομάδα τροφών
Ποσότητες

Θρεπτικά στοιχεία

Προτεινόμενες ημερήσιες μερίδες

Δημητριακά

1 φέτα Ψωμί
1/2 φλυτζάνι Ζυμαρικά/Ρύζι
1/2 Παξιμάδι
1/2 φέτα Τηγανίτα
1 φέτα Τορτίγια
1 φλυτζάνι Δημητριακών από κόκκους ρυζιού
3/4 φλυτζάνι Νιφάδες δημητριακών
(καλαμπόκι, σιτάρι)
1/2 φλυτζάνι Κουάκερ

Θερμίδες
Φυτικές ίνες
Βιταμίνη Β1
Βιταμίνη Β3
Σίδηρος

6-11 μερίδες

Οι θερμίδες και οι ίνες είναι δύο σημαντικά θρεπτικά στοιχεία που παρέχουν τα δημητριακά. Ο σωστός αριθμός μερίδων από δημητριακά θα σας βοηθήσει αποκτήσετε και να διατηρήσετε ένα υγειές σωματικό βάρος. Καταναλώστε 6 μερίδες ημερησίως εάν θέλετε να μειώσετε την λήψη θερμίδων ή καταναλώστε 11 μερίδες ημερησίως εάν θέλετε να αυξήσετε την λήψη θερμίδων.
Τα δημητριακά μπορούν να είναι βλαβερά ή ωφέλιμα για την υγεία, ανάλογα με το είδος τους. Τα επεξεργασμένα δημητριακά (όπως άσπρο ψωμί, άσπρο ρύζι, corn flakes) έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και χαμηλή περιεκτικότητα σε ίνες και γιαυτό το λόγο μπορεί να συμβάλουν στην δημιουργία διαβήτη, παχυσαρκία, και καρδιαγγειακών παθήσεων. Τα προϊοντα ολικής αλέσεως (όπως το σταρένιο ψωμί ή το κουάκερ) είναι φτωχά σε ζάχαρη και πλούσια σε ίνες και έτσι αντιπροσωπεύουν μια πιο υγιεινή διατροφή.
Όταν διαλέγετε δημητριακά, ελέγξτε την ετικέτα στην συσκευασία τους... Προτιμήστε προϊόντα που περιέχουν περισσότερες φυτικές ίνες και λιγότερη ζάχαρη.

Κρέας-Ψάρι-Πουλερικά-Αυγά
Όσπρια-Ξηροί καρποί-Μπαχαρικά

80 γρ. Κρέας
3 Αυγά
1-1/2 φλυτζάνια Όσπρια (φασόλια/μπιζέλια )
6 κουταλιές γλυκού Φυστικοβούτυρο

Πρωτεϊνες
Βιταμίνη Β1
Σίδηρος
Ψευδάργυρος

2-3 μερίδες

Οι πρωτεϊνες είναι ένα από τα σημαντικότερα θρεπτικά συστατικά αυτής της ομάδας τροφών. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι στο να βρούμε τροφές που είναι πηγές υγιεινών πρωτεϊνών χωρίς μεγάλη ποσότητα. Διαλέξτε κρέατα χαμηλά σε λιπαρά όπως στήθος κοτόπουλου και τόνο σε κονσέρβα νερού. Το μοσχαρίσιο κρέας και τα αυγά είναι καλές επιλογές εάν θέλετε να αυξήσετε την ποσότητα θερμίδων. Οι χορτοφάγοι μπορούν κάλιστα να αποκτήσουν υψηλής ποιότητας πρωτεϊνες καταναλώνοντας αρκετές μερίδες όσπριων, ξηρών καρπών και μπαχαρικών (σουσάμι, ρίγανη).

Γαλακτοκομικά

1 φλυτζάνι Γάλα
2 φλυτζάνια Πρόβειο τυρί
1 φλυτζάνι Γιαούρτι
90 γρ. Τυρί

(Το γάλα μπορεί να αντικατασταθεί με κάποιο μη γαλακτοκομικό προϊόν όπως γάλα σόγιας ή γάλα ρυζιού, εάν έχει ενισχυθεί έτσι ώστε να διπλασιάζεται ή ποσότητα των θρεπτικών στοιχείων που περιέχεται στο γάλα της αγελάδας)

Πρωτεϊνες
Ασβέστιο
Βιταμίνη Β2

2-3 μερίδες

Το ασβέστιο αποτελεί σημαντοκότατο θρεπτικό παράγοντα και βρίσκεται σε αφθονία στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Οι πηγές από τις οποίες θα λαμβάνουμε τις απαράιτητες ποσότητες ασβεστίου θα πρέπει να είναι χαμηλές σε λιπαρά. Διαλέξτε γάλα, γιαούρτι και τυριά χωρίς λιπαρά αν είναι δυνατόν. Το πλήρες γάλα είναι καλό αν θέλετε να αυξήσετε την ποσότητα θερμίδων. Οι χορτοφάγοι δεν πρέπει να εξαρτώνται ιδιαίτερα από τα γαλακτοκομικά προϊόντα ως πηγή πρωτεϊνών, γιατί δεν περιέχουν σίδηρο και μπορεί να οδηγήσουν σιδηροπενική αναιμία.
Οι γυναίκες πρέπει να γνωρίζουν ότι 2-3 μερίδες γαλακτομικών μπορεί να μην προσφέρουν αρκετή ποσότητα ασβεστίου, αλλά και ότι περισσότερες μερίδες γαλακτοκομικών μπορεί να οδηγήσουν σε έλλειψη σιδήρου. Γιαυτό προτείνουμε κάποιο συμπλήρωμα ασβεστίου.

Λαχανικά & Φρούτα

Βιταμίνη-A Λαχανικά/Φρούτα: Βερίκοκο, παντζάρι, μπρόκολο, καρότο, λαχανίδα, μάνγκο, σινάπι, νεροκολοκύθα, σπανάκι, γλυκοπατάτα, γογγύλη.

Βιταμίνη-C Λαχανικά/Φρούτα: Μπρόκολο, λάχανο Βρυξελλών, κουνουπίδι, λαχανίδα, kiwi, μάνγκο, σινάπι, πορτοκάλι, παπάγια, πιπεριά, μούσα, φραμπουάζ, φράουλα, μανταρίνι, ντομάτα, γογγύλη.

Φυλλικό οξύ Λαχανικά/Φρούτα: Σκούρα πράσινα λαχανικά όπως το σπανάκι, ραδίκι, και λάχανα, πορτοκάλι, χυμός πορτοκαλιού, παντζάρι.

1 φλυτζάνι Σκούρα πράσινα λαχανικά
1 Ντομάτα
1 Πατάτα
3/4 φλυτζάνι Χυμό (φρούτου ή λαχανικού)
1/2 φλυτζάνι Λαχανικά, φρούτο κονσέρβα
1/2 φλυτζάνι Πουρέ πατάτας
1/4 φλυτζάνι Αποξηραμένα φρούτα

Βιταμίνη A
Βιταμίνη C
Φυλλικό οξύ
Σίδηρος
Μαγνήσιο
Κάλιο
Φυτικές ίνες

5 ή περισσότερες μερίδες

Οι βιταμίνες και τα μεταλλικά στοιχεία είναι οι βασικές θρεπτικές ουσίες αυτής της ομάδας. Μόνο τα λαχανικά και τα φρούτα είναι ικανά να προσφέρουν ένα πλήρη συνδυασμό βιταμινών, προ-βιταμινών, ιχνοστοιχείων, και άλλων ευεργετικών ουσιών. Ακόμα και τα καλύτερα βιταμινούχα συμπληρώματα της αγοράς δεν μπορούν να ξεπεράσουν την θρεπτική αξία των λαχανικών και φρούτων.

Κάθε μέρα καταναλώστε τουλάχιστον...

Ένα λαχανικό ή φρούτο με βιταμίνη-A
Ένα λαχανικό ή φρούτο με βιταμίνη-C
Ένα λαχανικό ή φρούτο με φυλλικό οξύ
Συν δύο άλλα λαχανικά ή φρούτα

Λίπη & Ζάχαρη

Λίπη: Βούτυρο, μαργαρίνη, μαγιονέζα, λάδι ελιάς, κρέμα γάλακτος, κλπ.

Πολύ λιπαρές τροφές: Τηγανιτά, ψημμένοι ξηροί καρποί, σούπες με κρέμα, γλυκά, κλπ.

Ζάχαρη: Λευκή και καφέ ζάχαρη, μέλι, σιρόπι, κλπ.

Πολύ ζαχαρώδεις τροφές: Παιδικά δημητριακά, σόδα, γλυκά, κλπ.

Θερμίδες

Χρησιμοποιήστε με μέτρο

Μάθετε να αναγνωρίζετε λίπη και ζάχαρη σε διάφορες μορφές. Περιορίστε τις τροφές που περιέχουν πολλά λίπη και ζάχαρη. Οι μεγάλες ποσότητες λίπους και ζάχαρης προκαλούν διατροφικές διαταραχές προσφέροντας έξτρα θερμίδες χωρίς πολλές θρεπτικές ουσίες.

Πίνετε αρκετό νερό;

Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από 65%-70% από νερό, ένα κυρίαρχο στοιχείο του οργανισμού μας. Το νερό μπορεί να θεωρηθεί ως το πιο σημαντικό θρεπτικό στοιχείο. Η λήψη αρκετού νερού είναι ιδιαίτερα σημαντική. Αν αισθάνεστε δίψα, μπορεί ήδη να έχετε πάθει αφυδάτωση. Για να αποφύγετε το αίσθημα της δίψας, πίνετε νερό ή άλλα μή-καφεϊνούχα.μή-αλκοολούχα ποτά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Το πρωταρχικό μέλημα των οροθετικών θα πρέπει να είναι το να παραμένουν "υδατωμένοι" συνεχώς!

Προτεινόμενη λήψη υγρών (υπό κανονικές συνθήκες)

Γυναίκες:	9-11 ποτήρια
Άνδρες:	10-12 ποτήρια

Εάν παρουσιάζετε διάρροια, ασκείστε, ή εργάζεστε σε ζεστό ή ψυχρό κλίμα, πρέπει να πίνετε περισσότερο νερό. Επίσης αναψυκτικά για αθλητές, αραιωμένοι χυμοί φρούτων, είναι σημαντικό να λαμβάνονται όταν έχετε διάρροια. Αν η διάρροια επιμένει για παραπάνω από λίγες μέρες, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.

Εκτιμώμενη καθημερινή απώλεια νερού (σε ποτήρια)

	Κανονική Θερμοκρασία	Ζεστός Καιρός	Παρατεταμένη Άσκηση
Δέρμα	1.45	1.45	1.45
Πνεύμονες	1.45	1.00	2.7x
Ούρα	5.8x	5.0x	2.0x
Ιδρώτας	.4	6.0x	21.0xx
Feces	.4	.4	.4
Σύνολο	9.7x	13.7xx	27.5xx

Συμπληρώματα διατροφής

Τα παρακάτω συμπληρώματα διατροφής μπορεί να βοηθήσουν σε κάποιες περιπτώσεις. Πριν πάρετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή τον διαιτολόγο σας σχετικά με το ποιά από αυτά χρειάζεστε και σε ποιές ποσότητες.

Πολυβιταμίνες και Μεταλλικά Στοιχεία μια φορά την ημέρα
Βιταμίνες:
- Συνδυασμός Βιταμινών B
- Βιταμίνη B₁₂
- Βιταμίνη C
- Βιταμίνη E
Μετταλικά Στοιχεία:
- Ασβέστιο
- Σίσηρος
- Μαγνήσιο
- Σελήνιο
- Ψευδάργυρος
Λοιπά:
- Acidophilus
- Συνένζυμο Q-10
- Κρεατίνη, Λ-κρεατίνη
- Γλουταμίνη
- Λιποϊκό οξύ, Α-Λιποϊκό οξύ
- Λινολεικό οξύ (ω-6)
- Α-λινολεικό οξύ (ω-3)
- ΠρωτεΙνες (αυγού, σόγιας, κλπ.)
- Αντιοξειδωτικό SOD

Η ασφάλεια των τροφίμων

Λόγω της νόσου HIV πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν εύκολα να αντιμετωπίσουν πιθανές λοιμώξεις που οφείλονται σε τροφικές δηλητηριάσεις, γι' αυτό θα πρέπει να δωθεί ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή, φύλαξη και κατανάλωση των τροφών.

Νερό από το δίκτυο ύδρευσης

Αν τα Τ4 βρίσκονται κάτω από το επίπεδο των 200 μονάδων, είναι καλό να βράζετε το νερό για 1 λεπτό, εάν σκοπεύετε να το πιείτε, να βουρτσήσετε τα δόντια σας ή να ετοιμάσετε ένα χυμό.
Αν μένετε ή επισκέπτεσθε κάποιο νησί, να βράζετε το νερό ανεξάρτητα από το επίπεδο των Τ4.

Φύλαξη τροφίμων

Το ωμό κρέας θα πρέπει να καταναλώνεται το πολύ μέσα σε 2 ημέρες μετά την αγορά του.
Τα ωμά ψάρια θα πρέπει να καταναλώνονται το πολύ μέσα σε 24 ώρες μετά την αγορά τους.
Γαρίδες ή άλλα θαλασσινά θα πρέπει να καταναλώνονται αμέσως μετά την αγορά τους.
Φυλάξτε κρέατα, πουλερικά και ψάρια στο χαμηλότερο ράφι του ψυγείου έτσι ώστε τα υγρά τους να μην στάζουν πάνω σε άλλα τρόφιμα.
Διατηρήτε το εσωτερικό του ψυγείου πάντα καθαρό.
Διατηρήτε τη θερμοκρασία στο εσωτερικό του ψυγείου στους 4 βαθμούς Κελσίου.

Απολύμανση

Απολυμαίνετε τις επιφάνειες της κουζίνας με διάλυμα χλωρίου.
Μαζί με τα σκεύη, τποθετήστε στο πλυντήριο πιάτων και τα σφουγγάρια της κουζίνας έτσι ώστε να καθαριστούν και αυτά.
Μπορείτε επίσης να βάζετε τα σφουγγάρια της κουζίνας στον φούρνο μικροκυμάτων για 1 λεπτό για να διατηρούνται καθαρά.
Μην εμπιστεύστε αντιβακτηριδιακά σπρέυ, σαπούνια ή σφουγγάρια που κυκλοφορούν στην αγορά για να εξαφανίσετε τα βακτήρια.

Τρώγωντας έξω

Αν τα Τ4 σας είναι χαμηλά, αποφύγετε όλα τα ωμά σκευάσματα του εστιατορίου και προτιμήστε τα ζεστά πιάτα.
Πάντα παραγγέλνετε το φαγητό σας καλοψημένο. Το εσωτερικό του κρέατος δεν θα πρέπει να είναι ροζ ή να περιέχει αίμα. Τα ψάρια θα πρέπει να είναι τραγανά όταν τα κόβετε με το μαχαίρι.
Αποφεύγετε όλα τα φαγητά που περιέχουν ωμά αυγά, όπως η σαλάτα του Καίσαρα, μους σοκολάτας, κλπ.
Προτιμήστε τα καλοβρασμένα αυγά.
Αποφεύγετε τα ωμά οστρακοειδή όπως το sushi ή τα ελαφρώς βρασμένα όπως μύδια κλπ.
Mην τρώτε από μπουφέδες πρωινών ή σαλατών. Το φαγητό μπορεί να μην έχει την σωστή θερμοκρασία και μπορεί να έχει εκτεθεί σε μικρόβια από άλλους πελάτες πριν από εσάς.

Ψωνίζοντας

Ελέγχετε πάντα την ημερομηνία λήξης στην συσκευασία του προϊόντος.
Όταν αγοράζετε γαλακτοκομικά προϊόντα, διαλέξτε μόνο αυτά που αναγράφουν την λέξη "παστεριωμένο" στην ετικέττα.
Βάλτε το κρέας, τα ψάρια και τα πουλερικά σε ξεχωριστή πλαστική σακούλα έτσι ώστε να μην έρχονται σε επαφή με άλλα προϊόντα στο καλάθι σας.
Μην αγοράζετε τροφές με αλλοιωμένη συσκευασία.
Μην αγοράζετε ραγισμένα αυγά.
Αποφύγετε τους μπουφέδες με σαλάτες, ειδικά όταν περιέχουν είδη με κρέας, κοτόπουλο ή μαγιονέζα.